2018 Dünyada Ekonomik Kriz Kapıda mı?
2018'de ABD başlangıç noktası olacak olan büyük ekonomik kriz yılı olma ihtimalleri dilden dile dolaşıyor.
ABD 2008 yılına kadar yaklaşık 800 milyar dolar para bastı yani tüm medeniyetini bu para ile yaptı, 2008 yılındaki kriz ile birçok banka battıktan sonra FED ortalama 9 yıl içinde tüm bastıkları paranın 4 katından fazlasını yani 4 trilyon dolar bastılar. Dünyanın diğer büyük ekonomi olan ülkelerin merkez bankaları örneğin; İngiltere, Çin, Japonya bu oranda hatta daha fazla para basmak zorunda kaldılar. Toplam 20 trilyon dolar basılı para varken tüm dünyada ortalama 1 katrilyon dolar piyasada dolaşmaya başladı, bu aşırı para sonunda hiper enflasyonu tetikleyecek güçte. ilk banknotu 1380 yılında Çin Tang hanedanlığı bastı o kadar aşırı para tedavüle çıktık sonunda hiper enflasyon ortalığı yakıp kavurdu. Şimdi bu tehlike dünyanın kapısında bir bomba gibi bekliyor.
ABD borsasında 100 trilyon, dünya emlak piyasasında onlarca trilyon ve yaklaşık 600 trilyon dolar küresel borç stoğu. ABD’de başlayıp dünya genelinde hissedilecek büyük bir kriz ihtimali üzerinde duruluyor.
Yukarıdaki tabloda saatlik çalışma ile S&P 500 almanın ortalama değeri, dikkat edilirse ilk kırmızı daire içerisindeki nokta 2000 yılında ABD borsasının balon büyümesi ve ardından çöküş, ortada 2008 yılı krizi ikinci kırmızı daire ise şuanki durum görülen o ki 2000 yılını dahi geçmiş bir büyüme, uzmanlar bu grafikten yola çıkarak hızlı bir çöküşün 2018 yılında olma olasılığını yüksek görüyorlar.
Global ev fiyatları endeksi tablosunda da ilginç veriler mevcut. 2000 yılı krizinden sonra en alttaki kırmızı çizgi ABD’de ev fiyatları yükseliyor ardından 2008 mortgage krizi sonrası fiyatlar düşüşe geçiyor. Sonra fiyatlar tekrar yükseliyor şuan 2008 yılı ile aynı seviyede. Kanada, İngiltere ve diğer ülkelerde fiyat yükselişi çok fazla.
Görülüyor ki uzmanların kriz olasılığı üzerine yaptığı yorumlar veriler ışınında mümkün görünüyor. Bu kriz önce ABD sonra Avrupa ülkelerini vurması bekleniyor.
2008 yılında AK Parti Hükümeti’nin duruşu ve yaptığı hamleler sonrası kriz Türkiye’yi etkilemedi. Aynı duruş ve hamleler yine yerinde olursa bu krizden Türkiye güçlü bir şekilde çıkabilir.