Nedir bu sarı yelek muhabbeti? Bir anda nasıl patlak verdi, hem de 'refah' seviyesi yüksek olan bir ülkede? Avrupa ve Amerika'daki yaşantıyı ve basını takip eden biri olarak görüyorum ki, bir grup insanlar ilk başta bir şeyi protesto etmek amacıyla sokağa çıktılar.

Her Ülkede Farklı Renk “Sarı Yelek”

Nedir bu sarı yelek muhabbeti?
Bir anda nasıl patlak verdi, hem de “refah” seviyesi yüksek olan bir ülkede? Avrupa ve Amerika’daki yaşantıyı ve basını takip eden biri olarak görüyorum ki, bir grup insanlar ilk başta bir şeyi protesto etmek amacıyla sokağa çıktılar. Bu insanlar, Paris’te akaryakıt zamlarına, Macron’un elitist politika güttüğünü ve sadece güçlü insanlar için bir şeyler yapıp halkın bir ayı zor getirdiğini öne sürerek bazı sokaklarda protestoya çıkmıştır. Kayıtlara bakılınca hiçbir sendika ya da hiçbir parti bir yönlendirme yapmamış, bu da gösteriyor ki ilk başlarda masumca başlamış ancak ne var ki daha sonra bütün ülkeye yayılıp hatta neredeyse Avrupa’nın bazı ülkelerine de sıçramış.



Biraz geriye gidersek Macron, Kasım ayında bir konuşma yapıp, Avrupa ordusunun kurulmasını istemişti, bu aslında yeni bir şey değil daha önce tarihte İkinci Dünya Savaşı’ndan galip çıkan eski Fransa başbakanı De Gaulle bunu istemişti hatta ondan önce Napoleon da bunu istemişti. De Gaulle, Naziler yenildikten sonra Fransa’nın Avrupa’da tek güç olarak kaldığını görünce hiçbir yere bağlı olmamak için bunu teklif etmiştir. Gelelim tekrar günümüze, ABD ve özellikle Trump’ın politikaları sadece doğuya değil aslında dolaylı yollardan Avrupa’ya da etki ediyor, özellikle İran yüzünden, çoğu Avrupa devleti İran ile bir ticari ilişkisi varken ABD ambargosu yüzünden vazgeçmek zorunda kalıyorlar bu da tabiiki onları olumsuz etkiliyor, bunu Türkiye’de “Sarraf” davası ile görebiliyoruz. Fransa bugün de dünyanın en iyi beşinci ordusuna sahip Avrupa’nın en güçlü devleti konumunda ve tabiiki bunu istemesi doğal hakkıdır, İkinci Dünya Savaşı sonucunda Amerika, Avrupa’ya tabiri caizse sınır korumalığı yapmayı üstlenmiştir ve tabiî ki bunun getirdikleri var…

Günümüzde her ne kadar Almanya güçlü olsada elli bin ABD askerlerinin ve birden çok ABD üssünün ev sahipliğini yaptığı için ve özellikle Nazilerin politikası yüzünden bütün devlet harap olduğundan o dönemden buraya kadar ABD bakımında gelmiştir. İngiltere ise eskiden olduğu gibi bu Avrupa ordusu konusuna soğuk bakmıştır, Avrupa Birliğinden çıkmaları ile birlikte Fransızlar bu korkuya daha çok yaklaşmıştır, çünkü ada devleti olan İngiltere’nin hiçbir yararına bir durum yoktur. Fransa güçlü bir devlet olarak Amerika’ya bir ödeme yapmak istememektedir bunun için Macron böyle bir şeyi tekrardan ortaya atmıştır böylece her şey kendi düzenlerince devam edecektir. Sarı yeleklilere tekrar gelirsek, ilk başta zamlardan dolayı ortaya çıktıktan sonra büyük patlak verip istekleri değişmiştir, temel çıkış sebepleri kırk iki maddelik olan, akaryakıt, Fransız milliyetçiliği, en az 1300 Avro asgari ücret, 60 yaş emeklilik gibi maddeleri içeren isteklerden içine Avrupa ordusu saçmalığına son verilmesi, büyük AVM ve jet yapımı gibi projelere ayrılan bütçeyi halka dağıtılması gibi isteklerde eklenmiştir. Bu bize tıpkı bir zamanlar olan Türkiye’deki Gezi Parkı eylemlerini hatırlatıyor, ilk başta ağaçlar kesilmesin diye çıkan küçük gruplar daha sonra ülke genelinde, Kanal İstanbul, 3.Havalimanı gibi projelerin iptali maddelerini içermiştir.



Donald Trump bir süre sessiz kalmış ancak haftalar sonra açıklamasında şöyle demiştir. 

“Avrupa ordusu fikri Birinci ve İkinci Dünya Savaşında bir işe yaramadı. Fakat ABD sizin için oradaydı ve her zaman yanınızda olacak. Sizden istediğimiz tek şey NATO’ya olan ödemelerinizi yapmanız. Almanya GSYİH’nin %1’i kadarını öderken ABD %4.3’ünü Avrupa’yı korumak için ödüyor. Adil değil.”  Ayrıca: “Biz olmasaydık şu anda Nazilerden Almanca öğreniyordunuz.” demiştir.

Her şey açık ki Trump aslında bir şeyleri görmemizi sağlıyor, bu konuda ABD’ye ilk isyanı başlatan Türkiye’deki bu eylemler sonuç bulmamıştır ancak Fransa devletinde işler nasıl olacak beraber göreceğiz, Macron yakın zaman önce yapılan bazı şeyleri askıya aldı bile ancak ortalık durulmadı. Beraber yaşayıp sonuçları göreceğiz.

Cihat YILDIZ

Bihavadis.com / Editörü