Akıl nerede kaldı!
Zihin hayat boyu performansımızı belirleyen en büyük hazinemiz. "İnsanı, diğer hayvanlardan farklı kılan nedir?" sorusuna kimi "ruh"; kimi "edep" veya "ahlak" demiştir, kimi "düşünce" demiştir. Kimileri de sanat, din, müzik, felsefe, vs. olarak cevap vermiştir. Ancak bilimin cevabı "İnsanı diğer hayvanlardan ayıran birincil özellik, beyin kapasitesidir”. Beyin olmaksızın bilim, sanat, felsefe, edep, ahlak, düşünce gibi başarıların da olması mümkün olmaz. Yaklaşık 1.5 kg olan erişkin insan beyninde 100 milyar kadar nöron (sinir hücresi) bulunmaktadır. Her bir nöronun diğer nöronlar ile 10.000 civarında bağlantısı olduğuna göre beyinde trilyonlarca bağlantı vardır. Tıpkı internet bağlantıların zamanla genişlemesi artması gibi insan zihni de inşa olarak gelişmeye devam eder. Duyularla alınan tat, kok ses, kelime, ışık, renk vs. gibi bilgiler de beyindeki bağlantıları arttırır. Beyin sürekli gelişip yenilenerek tam vardiya çalışıyor. İnsan büyüdükçe dürtü kontrolünü de öğrenerek bağlantılarını geliştirerek 20’li yaşlara ulaşır. Bu dönemlerde birey beyin risk almayı sever. Ancak ileri yaşlarda kendi ayakları üzerinde durabilen, fiziksel ve zihinsel engelleri aşabilen, üreten, fayda sağlayan bireyler olmak için her yaş dönemi beyin gelişimini doğru yönetmek gerekir. Beyni geliştirmek için
1. Doğru beslenmek, 2. temiz hava, bol oksijen, 3. “Strese tepkiyi” yönetebilme,
4.Spor yapmak, 5. Güzel dostluklar, 6. Zamanında, düzenli ve yeterli uyku ve
7. her konuda gerektiğinde uzman destek alabilmek gerekir.
Aslında beynin en sevdiği şey zorluklardır. Ama yine en nefret ettiği şeyde zorluklardır. Bazıları bulmaca çözmeyi, bazıları bozuk eşyaları tamirini, acı çekse de spor yapanlar, kar kış demeden dağa tırmanalar bunlara örnektir. Bu saydıklarımın hepsi aslında bir açıdan büyük bir zorluk ve meydan okumadır. Beyne yeni deneyimler kazandırmak, beynin daha sağlıklı kalmasını sağlar. Bir çok kişiden, kaynaktan akıl alınabilir ama zeka sadece çalışarak geliştirilebilir. Zihni aktif tutmak için de diğer bazı egzersizler vardır.
- Kullanmadığınız eli kullanmak
- Gözleri kapatarak evin içinde gezinmek
- Anahtarı, ceketi, gözlüğü farklı yerlerde bırakmak
- Araç ile seyahatte etrafı izlemek
- Kalabalık alanlarda insan davranışlarına anlamlar vermek
- Kelime üretme oyunları oynamak
- Elinizle dokunduğunuz nesnelerin özelliklerini tahmin etmek