Arkadaşlık ne ister
“Arkadaşlığın önemini, hiç arkadaşı olmayana sormalı! “Çünkü insan aynı seviyede iletişim kurabildiği, en derin düşüncelerini paylaşabildiği, ortak bir zihinsel dünya yakalayabildiği birisi ile yalnızlığın üstesinden gelebilir ve barış içinde yaşayabilir. Çünkü insan sosyal bir varlık olup bu yönü başkalarıyla ilişkileri gerektirdiği için ağır bir sorumluluk yükler. İnsan, her edindiği arkadaşta davranışlarını, düşüncelerini, değerlerini ve kendilik algısını görür ve sorgular. Kabul gören/görmeyen, hoş karşılanan/karşılanmayan yanlarını keşfeder. Kendisini ve diğerlerini iç dünyasında konumlarken, kendisini önemli, farklı ve anlamlı kılan yansımaların ışığında varoluşunu temellendirmeye, kişiliğini oluşturmaya devam eder. Arkadaş ve arkadaş ortamı ailenin dışında sevgi, anlayış, kabul ve aidiyetin yaşanabileceği bir yerdir. Ait olduğu neslin insanı olabilmesi, kendisi gibilerle beraber olmasıyla mümkündür. İnsanlar, arkadaşlarıyla kendisi olma sürecini hızlandırır. İnsanların arkadaşlarıyla yaptıkları esas eylem ise “konuşmaktır”.
Ancak arkadaşlık ilk yaşlardan başlayıp ölene kadar devam eden çok yönlü, çok tarafı olan ilişkiler yumağı oluşturur. Horton ve Hunt “grubu kendi aralarında üyelik bilincini paylaşan ve etkileşim hâlinde olan insanlar” olarak tanımlamıştır. Gruplar toplumsal yapılardır. Her grup içinde bir tabakalaşma ve statü dağılımı mevcuttur. Gruptaki her üye kendi sosyal rolünü oynar. Böylece grup katılımı gerçekleşmiş olur. Grubun sürekliliği için karşılıklı ilişkiler son derece önemlidir.. Tek yönlü bir süreç olmaz. Sosyal süreç birlikte veya karşılıklılık esastır. Her grup bir lidere sahiptir. Liderler grup üyelerinin davranışlarını ve faaliyetlerini etkiler. Liderler gruptaki diğer kişilerden daha girişken ve çevrelerini etkileme özelliğindedirler. Ayrıca gruplarda dominant olan kişilerde olabilir, bu kişiler çevresine karşı liderlik vasfı taşırken baskın ve egemen bir tavır sergiler. Bu kişiler dominant olarak adlandırılır. Birde grubu oluşturan kalabalık var ki onlar aslında seçimleri ile grubu belirlerler. Bunlara izleyenler veya çoğunluk demek doğru olabilir. İnsanların gruplara dâhil olma nedenleri güvenlik, saygınlık, aidiyet ve bağlanma, güç ve amaç başarım olarak sıralanabilir. Gruplar bir amaca, koşullara veya kan bağına bağlı olarak oluşabilir. Belirli faaliyetleri paylaşan, bireylerin içinde yetiştiği, bakıldığı, kültür aktarımı yapılan gruplardır. Her grup kendi içinde bir düzene sahiptir ve gruptaki her birey kendi konumunu diğer bireylerle oluşan ilişkilere göre belirler. Aile, oyun grubu, arkadaşlık ve akrabalık, birincil gruplar olup yakın, yüz yüze, kalıcı, samimi ilişkilerin olduğu, sevgi bağları ile yürür. Samimi arkadaş gruplarında "bizlik" duygusu hissedilir. Arkadaşlar arasında karşılıklı olarak iletişim kurma, birbirini dikkate alma ve duygusal yakınlık oluşturma davranışları varsa arkadaşlık ömrü uzar. Bunlar yakın arkadaş olarak yolarına devam eder. Arkadaşlık ilişkisi derinleştikçe duygusal yakınlığın önemi artar. Yakın arkadaşlık kendini, mesafeyi, zamanı ve baskıyı göz ardı ederek sadakatle, duygusal derinlik değişmeden devam eder. “Güzel şeyler emek ister, sabret” sözü, burada da geçerli. Arkadaşlık zaman içinde yaşananlarla şekillenir. Ancak, kötü zamanlarda destek olan, karşılıksız yardım eden, başarısı ile mutlu olan, üzüntüyü dağıtıp neşe katabilen ve bir şekilde iletişimi sürekli olanlara sorunlar olsa bile konuşabildikleri ve içindeki duyguları tartışabildikleri ve sevgiyle sarılıp ufak tefek konuları büyütmeden affedebilen kişilerle daha uzun ömürlü arkadaşlık yaptıkları bilinmektedir. Ama “yaşanan bazı kötü olaylar iyi arkadaşları tanımaya vesile” olabilir. Ancak, bir taraf diğerine kıyasla daha fazla emek harcadığını, görüşmek için daha fazla çabaladığını hissediyorsa arkadaşlık ilişkisi zarar görür. Her şeyin geçici olduğu dünyada arkadaşlıklarda bir yere kadar devam eder. Bazıları biterken bazıları devam eder. Genel olarak görüşememe, karşılıksız bırakma, negatif olma, uyumsuzluk, menfaatçilik, dayatmacılık, kıskançlık, sıkboğaz etme, çatışma gibi durumlar arkadaşlığı bitirebilir. Yapılan çalışmalarda
- Arkadaşlıktan beklenenlerle uyuşmayan, hoşa gitmeyen davranışlar
- Arkadaşlık kavramından beklentilerin zamanla değişmesi ve değişen değerlerle uyuşmama
- Yeni arkadaşlıkların daha çok mutlu etmesi, başlıkları arkadaşlıkların bitme sebebi olarak öne sürülebilir.