Yol açanlar...
İnsanın hayatının başında, ne yapacağını bilemez halde iken bir yol açma bir yol bulma sevdası vardır. Ama insanın hayatının yönü ve yolu için çok seçenek vardır. Ancak her bir yol ayrı kaynakları gerektirir. Bu süreçlerde çıkmaz sokağa girenlerle, yol açıp, yol bulanlar arasında bir fark vardır. Öncelikle aynı süreçlerde olup da bir yol bulup, yeni bir yol açıp ilerleyenlere bir bakmak lazım. Yol açıp yol bulanlar kimlerdir? Ne farkları vardır? Ve nasıl yapmışlar? Diye birkaç örneği incelemek gerek.
Benim 40 yıllı birikimim sığır yetiştiriciliği üzerine ve 40 yıldır sığırcılıkta dolayısıyla hayvancılıkta yaşanan çeşitli uygulama sonuçlarını görme fırsatım oldu.
Yıl 1980; hayvancılık ölü bu alanda bir şey kazanamazsın
Yıl 1990; hayvancılık çok para ister paran yetmez
Yıl 2000; hayvancılık desteklerini almak için yatırım yapalım
Yıl 2010: hayvancılığa yatırım yaptık ama işi bilen eleman yok
Yıl 2020: hayvancılık her koşulda yapılmalı deniyor.
Bu 40 yıllık süreçte hem yurt içi hem de yurt dışında birçok toplantıya katılma fırsatım oldu. Farklı ülkelerden, farklı kesimlerden hayvancılık yapan insanlarla tanışma ve konuşma fırsatımda oldu. Tüm yaşananlar ve bu süreçlerde verilen kararlar, bugünü oluşturur. "yaşadıklarımız değil ama yaşadıklarımızdan aldığımız dersler" yarını şekillendirir. İşte bu yazıda, geçmişten aldıkları dersi daha iyi bir gelecek için kullanan örneklerden bahsetmek istiyorum.
1. Öncelikle Konya'da İngilizce öğretmenliği yapan Mustafa Yıldız örneği var. Çevredekilerin yüzde 90'ı yapamazsın, zor iş, çok para gerek, hibe alamazsın, çabaların boşa gider dedikleri işe eşinin inanması ile başlıyor ve proje hazırlıyor destek bulmak için. Hem öğretmenlik yapıp hem de destek arayışına devam ediyor ve aradığı desteği Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'ndan (TKDK) hibe[1] olarak buluyor. Bu destekle 70 dekar arazide günde 3 ton süt üretecek 120 büyükbaş kapasiteli çiftlik sahibi oluyor.
2. İzmir’de otellerde temizlikçilik yaparak ailesine destek olmaya çalışan 40 yaşındaki Nesrin Tokgöz örneği var. 17 yıllık evli, 2 çocuk annesi olan Nesrin Tokgöz Mandırada çalışan eşinin işsiz kalması üzerine muhtardan duyduğu, "Genç Çiftçi Projesi “ ne başvurdu ve gerekli şartları sağlayarak onay aldı. Devletin sunduğu 30 bin lira 3 dönüm arazide 6 düve alarak işe başlayan girişimci kadın, şimdi işsiz kalan eşiyle birlikte hayvancılık yaparak geçimlerini sağlıyor. Nesrin Tokgöz "Genç Çiftçi Projesi'nin bana Allah'ın bir lütfu olduğuna inanıyorum ve artık gelecek için korkmuyorum." diyebiliyor.
3. Antalya'da inşaat sektöründe çalışır hayvancılığa geçiş yapanken Filiz Uyar örneği de var. Hacettepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra uzun yıllar sektörde teknik ressam olarak çalışan iki çocuk annesi 42 yaşındaki Uyar "yapamazsın" diyenlere inat 15 dönümlük araziye 160'ı büyükbaş 225 hayvan bulunan modern bir besi çiftliği kurarak onlara em güzel cevabı vermiş oldu. Çocukluk hayalini gerçekleştirerek daha huzurlu bir yaşam hayalinizde gerçekleştirme peşinde yılmadan çalışmaya devam eden Filiz Uyar "ben bu işi çok sevdim, herkes, üretimin bir ucundan tutmalı" diyor.
Yaptığı iş bırakıp hayvancılık yaparak doğal hayatı yaşamak için uğraşan insanların ortak özelikleri ise;
(1) Arayış içinde olmaları,
(2)çalışmayı sevimleri,
(3) engellere takılıp kalmayıp vazgeçmemeleri ve
(4) el alem ne der demeden yola devam etmeleridir. Öncelikle henüz yolun başında olan ve yatırım için gerekli finansal kaynağı olmayanların finans kaynaklarını ve her finans kaynağı için gerekli koşulları inceleyip öğrenmeleri gerekiyor. Günümüzde çok farklı finans kaynakları söz konusu.
Bunları en yakın Ziraat Bankası; Tarım il veya ilçe müdürlüklerinden öğrenmek mümkün. Sonra kendi koşullarında hangi finans kaynağı uygun ise başvuru için gerekli belgeleri hazırlamaya başlamak gerekiyor. Alınacak destek miktarına göre iş fikri geliştirmek (tavuk yetiştirme, arı yetiştirme, balıkçılık veya hayvansal ürünleri işleme (balık, süt, bal veya yumurta) gibi iş fikirleri daha az maliyetle yapılabilir. Üstelik yeni bir işe başlamada yaş bir kısıt değil bilgelikle yol açıcı tecrübelerle yardımcı oluyor.