Not almak, derslerdeki başarıyı gösteren puan olarak ve bir anlatıdaki önemli konuların kısaca kayıt altına almasını ifade eder. Eğer kayıt altına alınmaz ise birçok önemli konu hafızanın karanlık köşelerinde unutulur gider. Çünkü insan birkaç saat sonra dinlediğinin ancak %55 ini, 1-gün sonra ise ancak %20-25’ni hatırlayabilir. Sonrada unutulur. Pandemi sürecinde bilgisayar başında 40 dakika anlatılanları etkin bir şekilde dinlemek ve konuyu öğrenmek her yaş grubu için kolay değil. Bu iş ancak çok iyi not tutma becerisi ile sağlanabilir. Not tutmak ve etkili dinlemek zor olabilir. Ancak, dinlemeye çalışıp, not tutmak istediği halde nasıl yapacağını bilemeyenlerde var. Öncelikle iyi not tutmanın sırrı, iyi bir dinleyici olmak ve not alma ihtiyacı hissetmektir.
Dinleme söylenenleri duymak değil, söylenenler içinde önemli olanı bulmak, kavrayabilmek ve değerlendirme için gerekli çabayı içeren aktif süreçtir. Bir kişi dakikada kişi dakikada 125 kelime konuşabilirken ortalama 600-800 kelimeyi algılayabilir. Bu kapasite iyi bir dinleyici olmakla başlar. “En kötü kalem, en iyi hafızadan iyidir” sözü de neyi yazacağını bilenler için geçerlidir. Bu nedenle not almak için iyi bir dinleyici de olmak gerekir.
Her insan farklı şekilde öğrenir. Genel olarak anlatılan her şeyi yazmaya çalışıp sonra temize çekmek en eski ve en bilinen metottur. Ama bir kişinin dakikada 200 kelime kullanırken not tutanın dakikada 30 kelime yazabileceği düşünülünce gerçekçi olamayacağı da açıktır. Daha iyi not tutmak için teknik kullanmak lazım. Zaman içinde Taslak çıkarma, Cornell, Akıl haritası, Grafik yöntemi gibi birçok teknik geliştirilmiştir. Ama anlatılanlar içinde önemli, not edilmesi gereken bilgilerin kısa sürede tespit edilip kayıt edilebilmesi kritiktir. Çünkü not tutma, anlatılanları duymak değil, kavramak, değerlendirmek, önemli olanı ayırt etmek demektir. İyi not tutmak isteyenlerin, konu anlatılırken ipuçlarını yakalayabilmesi gerekir.
Anlatılacak konu hakkında önceden bilgi sahibi olmak, ders kitabı veya not varsa önceden okumak,
Anlaşılmaz yerleri belirleyip, işaretlemek, altını çizmek,
Konu hakkında soru sormak ve sorulara bakmak
Sıkça tekrar edilen, vurgulanan konular
Kullanılan ayırt edici özel kelimeler (önemli, başlıca, can alıcı, esas fikir, unutmayın ki (gibi)
Ses yükselmesi veya duraksamaların olduğu kısımlar, ses tonu farklılıkları önemli ipuçlarıdır.
Ayrıca, anlaşılmayan yerler ya da merak edilen konuların mutlaka sorulması ile konu netleştirilir. Dinlemek, başarı için zor olduğu kadar zorunlu bir beceridir. Bu nedenle, eğer insanın hayata dair iddiası var ise, kişi iradesi ve sorumluluğu ile dinleme ve not tutma becerilerini bir an önce edinmeye bakmalıdır.